Japon haber ajansı Kyodo’ya göre, iki günlük İran ziyareti için Tahran’a hareket eden Japonya Başbakanı Şinzo Abe, ülkesinden ayrılmadan önce başkent Tokyo’daki Haneda Havalimanı’nda gazetecilere açıklama yaptı.
Orta Doğu bölgesinde ABD ve İran arasında devam eden gerginlik nedeniyle endişeli olduğunu belirten Abe, “Japonya, bölgede barış ve istikrarın sağlanabilmesi için üstlenebileceği kadar rol almak istiyor.” dedi.
İran ile ABD arasındaki gerginliğin azaltılması ve Orta Doğu’da istikrarın sağlanması için Tahran’ı ziyaret edeceğini dile getiren Abe, “Gerginlikleri azaltmak için İran liderliğiyle samimi bir şekilde görüş alışverişinde bulunmak istiyorum.” ifadesini kullandı.
41 YIL SONRA İRAN’I ZİYARET EDEN İLK JAPON BAŞBAKAN
Abe’nin Tahran ziyareti, 41 yıl sonra bir Japon başbakanın İran’a yapacağı ilk ziyaret olacak. Son olarak Japonya’nın eski başbakanı Fukuda Takeo, 1978’de İran’ı ziyaret etmişti. Abe, Tahran’a ulaştıktan sonra Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile yarın sabah da İran lideri Ayetullah Ali Hamaney’le bir araya gelecek. İki ülkenin dışişleri bakanlarının da ayrı bir görüşme yapması bekleniyor.
Başbakan Abe, ABD Başkanı Donald Trump’ın mayıs sonunda Japonya’yı ziyaretinde İran konusunda ara buluculuk yapmayı teklif etmişti. Abe’nin “İran ile çok iyi bir ilişkisi olduğunu” ifade eden Trump, “İran’ın görüşmek isteyeceğine inanıyorum ve eğer görüşmek isterlerse görüşürüz.” açıklamasında bulunmuştu.
İran’ın en büyük petrol müşterilerinden Japonya, ABD’nin İran’a yönelik petrol yaptırımlarından en fazla etkilenen ülkelerden biri olmasına karşın, ABD’nin 2 Mayıs itibarıyla muafiyetleri kaldırmasının ardından İran’dan petrol sevkiyatını durdurmuştu.
ABD – İRAN GERİLİMİ
ABD’de Donald Trump yönetimi, 2015’te imzalanan nükleer anlaşmadan 8 Mayıs 2018’de çekildiğini açıklamıştı. Sonrasında Tahran yönetiminin petrol ihracatını hedef alan yaptırımları uygulamaya koyan ABD, nisan ayında İran Devrim Muhafızları Ordusunu “yabancı terör örgütleri” listesine almıştı. İran yönetimi, ABD’nin nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilmesinin yıl dönümünde Washington’un yaptırımlarına karşılık nükleer anlaşmadaki faaliyetlerini kısmen durdurduğunu açıklamıştı.
ABD, mayıs başlarında İran’dan gelebilecek tehditlere karşı tedbir amacıyla USS Abraham Lincoln Uçak Gemisi Taarruz Grubu ile 4 nükleer kapasiteli B-52 bombardıman uçaklarından oluşan Bombardıman Görev Gücü’nü, Basra Körfezi’ne sevk etmişti. Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) doğu sahilinde yer alan Fuceyra Limanı yakınlarında Suudi Arabistan, BAE ve Norveç’e ait 4 ticari kargo gemisi, 12 Mayıs’ta sabotaja uğramıştı. Bunun üzerine ABD de bölgede İran’a gözdağı vermek üzere F-15 ve F-35 uçakları ile uçuşlar gerçekleştirmişti.