Bu yıl 100. kuruluş yıldönümünü kutlayan GCHQ’nun (Government Communications Headquarters) arşivinden seçilen 100 nesne, Londra Bilim Müzesi’nin “Çok Bâtın: Şifrelerden siber güvenliğe” başlıklı standında ziyaretçilerle buluşacak.
23 ŞUBAT’A KADAR AÇIK KALACAK
Varlığı resmi olarak lakin 1994’te açıklanan GCHQ’ya ilişkin, daha evvel hiç gün yüzüne çıkmamış bağlantı, şifreleme ve şifre çözme aygıtlarının da yer aldığı stant 23 Şubat’a kadar açık kalacak. Standın basın açılışında konuşan GCHQ Lideri Jeremy Fleming, başında bulunduğu kurumun 100 yıllık tarihinden seçilen nesnelerin GCHQ’nun misyonunu gözler önüne serdiğini söyledi.
DAHA EVVEL GÜN YÜZÜNE ÇIKMAMIŞ KESİMLER BİR ARADA
“Bu stant daima değişen bir toplumda istihbarat ve güvenliğin evrimini ortaya koyuyor.” sözünü kullanan Fleming, GCHQ’nun kapalı arşivinin daha evvel gün yüzüne çıkarılmamış modüllerinin stantta bir ortaya getirildiğini kaydetti. “Bu saydamlıktan memnuniyet duyuyorum. Zira dünya değişti.” diyen Fleming, “Sadece zımnilik içinde çalışmak bizim için artık kâfi değil. Müdafaayı amaçladığımız insanların inancını de temin etmeliyiz.” ifadelerini kullandı.
‘BÜKREŞ İSTANBUL ŞİFRE KİTABI’ STANTTA DİKKAT ÇEKİYOR
Serginin dikkat çeken nesneleri ortasında Winston Churchill’den Margaret Thatcher’a kadar İngiltere başbakanlarının kullandığı şifreli telefonlar ile Kraliçe 2. Elizabeth’in şifreleme anahtarı da yer alıyor. İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı Devleti’nin yanında Rusya’ya karşı çaba ettiği Kırım Savaşı sırasında kullanılan ve 2 bin şifre kümesi içeren “Bükreş İstanbul Şifre Kitabı”, standın dikkat çeken bir öbür ögesini oluşturuyor.
TARİHİ ENİGMA
İkinci Dünya Savaşı sırasındaki kullanımıyla tarihe geçen Alman şifreleme aygıtı Enigma’nın 1926’da Berlin’den satın alınarak incelenmek üzere İngiltere’ye getirilen bir örneği ile savaş sırasında Enigma’nın şifresinin kırıldığı İngiliz istihbarat üssü Bletchley Park’tan getirilen aygıt ve evraklar de stantta yer alıyor. Soğuk Savaş periyodunda İngiltere’deki kimliği tespit edilememiş bir Rus casusa ilişkin olduğu düşünülen ve Galler’de bir tarlada bulunan Rus askeri istihbarat servisi GRU imali telsiz seti de sergileniyor.
2013’TE DOKÜMAN SIZDIRMA
İngiltere’de GCHQ, MI5 ve MI6 olmak üzere en önemli 3 istihbarat kuruluşu bulunuyor. GCHQ, ülkenin siber kontaklarının ve altyapısının güvenliğinden, MI5 terörle uğraş ve karşı casusluk, MI6 da dış istihbarat bahislerinden sorumlu. GCHQ, ABD’nin Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA) eski sistem analisti Edward Snowden’ın 2013’te sızdırdığı evraklarla dünya gündemine gelmişti. Dokümanlar, ABD istihbaratının GCHQ ile işbirliği halinde dünya genelindeki dinleme faaliyetlerini ortaya çıkarmıştı.
